Een steenpuist is een huidaandoening die wordt veroorzaakt door een bacteriële infectie, ook wel de Stafylokok bacterie genoemd. Deze pijnlijke huidabcessen kunnen overal op het lichaam voorkomen en zien eruit als een rode bult en soms lijken ze in eerste instantie op een gewone puist. In dit uitgebreide artikel zullen we dieper ingaan op de symptomen, oorzaken en behandelingen om van deze vervelende steenpuisten af te komen.
Hoe krijg je Steenpuisten?
Steenpuisten worden meestal veroorzaakt door de Staphylococcus aureus, een bacterie die vaak op de huid en in de neus voorkomt. Ze ontstaan vaak op plaatsen waar de huid is beschadigd door een kleine verwonding of insectenbeet maar ook bij een slechte hygiëne. Een verhoogd risico is er bij nauw contact met iemand met een stafylokokkeninfectie, diabetes of andere huidproblemen en een verzwakt immuunsysteem.
Wat is een Steenpuist?
Het verschil tussen een puist en een steenpuist is dat een steenpuist veroorzaakt wordt door een bacterie. Een steenpuist is een met pus gevulde bult onder de huid wanneer bacteriën een of meer haarzakjes infecteren en ontsteken. Deze pijnlijke bulten beginnen vaak als rode of paarse bultjes, vooral op gebieden waar haren groeien, zoals het gezicht, de achterkant van de nek, oksels, dijen en billen.
Een steenpuist begint in de meeste gevallen als een onderhuidse puist die langzaam rijpt als deze zich vult met pus wordt hij groter met uiteindelijk een gele puskop of een wit kopje. Vermijd het openprikken of de steenpuisten uitknijpen, aangezien dit de infectie kan verspreiden. De meeste steenpuisten gaan vanzelf over, desondanks kunnen het wel pijnlijke plekken zijn als de steenpuist rijper wordt.
Karbonkel
Een cluster van steenpuisten dichtbij elkaar word ook wel een karbonkel genoemd. Deze grote steenpuist kan uitgroeien tot een diepe ontsteking onder de huid. Vergeleken met een losse enkele steenpuist zijn karbonkels grotere steenpuisten die ernstigere infecties kunnen veroorzaken en littekens achterlaten. Mensen met een karbonkel voelen zich vaak niet lekker en hebben soms ook last van koorts en koude rillingen.
Behandeling van Steenpuisten
In de meeste gevallen gaan steenpuisten vanzelf over. De beste behandeling van steenpuisten verschilt in hoe groot de steenpuist is en op welke plaats van het lichaam deze zit. Hieronder volgen tips die kunnen helpen bij het verlichten van pijn en de steenpuist sneller te laten rijpen:
- Warme Kompressen: Een effectieve maatregel is het regelmatig aanbrengen van warme, vochtige kompressen op de pijnlijke ontsteking. Dit helpt om pus naar de bovenste huid te drijven waardoor de steenpuist sneller rijpt. Breng gedurende 20-30 minuten meerdere keren per dag een warm kompres aan op de gevoelige plek.
- Handhygiëne: Zorg voor een goede hygiëne om verdere verspreiding van bacteriën te voorkomen waarmee je een nieuwe ontsteking voorkomt. Was regelmatig je handen met antibacteriële zeep en lauw water voordat je het gebied rondom de steenpuist met je handen betast.
Moet je een Steenpuist uitknijpen?
Het uitknijpen van steenpuisten is een veelvoorkomende impulsieve reactie, vooral vanwege de pijn en ongemakken die ze veroorzaken bij het dragen van strakke kleding. Maar doe het niet, het uitknijpen van een steenpuist kan verdere besmetting veroorzaken en de ontsteking erger maken. Dit zijn de risico’s van steenpuisten uitknijpen:
- Verspreiding van Infectie: Door een steenpuist uit te knijpen, bestaat het risico dat de pus en bacteriën zich naar omliggende huidgebieden verspreiden. Dit kan leiden tot de vorming van nieuwe steenpuisten op deze plekken.
- Diepere infectie: Het uitknijpen kan de infectie dieper naar binnen duwen in de omliggende weefsels, wat kan resulteren leiden tot cellulitis- of abcesvorming.
- Littekens: Een steenpuist uitknijpen kan zorgen voor een blijvend litteken. Als de steenpuist niet op de juiste manier wordt behandeld of word uitgeknepen kan dit een blijvend litteken veroorzaken.
Hoewel de verleiding om een steenpuist uit te knijpen begrijpelijk is, kan dit de situatie verergeren waardoor de hele genezing uiteindelijk veel langer duurt met een grote rode plek ten gevolg.
Wanneer moet je naar de Huisarts?
Een steenpuist gaat vaak vanzelf over maar het kan voorkomen dat deze op een onaangename plek zitten, met alle pijnlijke en ongemakkelijke situaties als gevolg. Ga naar de huisarts bij een steenpuist in gezicht, mond, lies, oor, oksel, schaamstreek, vagina of bilstreek.
Als een steenpuist op een van deze gevoelige plekken zit is het verstandig om de huisarts te laten beoordelen of een behandeling nodig is in de vorm van antibiotica of door de steenpuist open te snijden.
Steenpuist medisch verwijderen
- Incisie en Drainage: In sommige gevallen kan een arts besluiten om de onderhuidse puist open te snijden met een kleine incisie om de opgehoopte pus te laten afvloeien
- Antibiotica: Als de infectie ernstig is of als er sprake is van terugkerende steenpuisten, kan de arts antibiotica voorschrijven om de stafylokokken bacterie te bestrijden.
Steenpuisten Voorkomen
Steenpuisten kunnen erg vervelend zijn, maar er zijn dingen die je kunt doen om de kans op steenpuisten te verminderen. Dit zijn de meest belangrijke tips:
- Handhygiëne: Was je handen regelmatig met antibacteriële zeep, vooral na fysiek contact met anderen of als je veel in openbare ruimtes bent geweest.
- Persoonlijke Hygiëne: Neem dagelijks een douche en was dan ook je huid schoon. Gebruik hierbij schone handdoeken en washandjes. Draag schone kleding (vooral ondergoed) en vermijd het delen van kleding met anderen.
- Scheren en Ontharen: Gebruik schone scheermessen. Desinfecteer de huid voor en na het scheren. En vermijd overmatig scheren wat de huid kan irriteren.
- Dieet en Hydratatie: Eet een uitgebalanceerd dieet met voldoende groenten, fruit en volle granen. Voldoende water drinken is cruciaal voor een gezonde huid en helpt bij het afvoeren van gifstoffen en het handhaven van een goede huid barrière.
- Immuunsysteem Versterken: Ondersteun je immuunsysteem door regelmatig te sporten. Daarnaast moet je zorgen voor voldoende slaap om het immuunsysteem de kans te geven om te herstellen.
Deze maatregelen kunnen het krijgen van steenpuisten verminderen. Als je regelmatig last hebt van steenpuisten of als ze zich vaak op gevoelige plekken bevinden, is het verstandig om advies aan de huisarts te vragen. Met het juiste medicijn is de kans groot dat de puist sneller weggaat.
Conclusie
Als je afweer slecht is ben je vatbaarder voor allerlei soorten bacteriën. Deze soorten ziekteverwekkers kunnen zich verspreiden bij een opengebarsten steenpuist en in zeldzame gevallen zorgen voor diepere ontstekingen.
Warme kompressen helpen de pijn te verlichten en de rijping van de onderhuidse puist te versnellen. Goede handhygiëne is essentieel en krabben moet vermeden worden. Medische hulp kan nodig zijn bij steenpuisten op gevoelige plekken of bij een overmatige talgproductie waarbij ze vaak terugkeren.
